1 kaŭzo, kialo, motivo
causa prima prakaŭzo, unua kaŭzo; a causa di qc pro io, kaŭze de io; ho perso per causa tua mi malgajnis pro via kulpo; ecco la causa del tuo comportamento jen la kaŭzo [kialo] de via sinteno; chi è causa del suo mal pianga se stesso kiu kaĉon kuiris, tiu ĝin manĝu; esser causa di qc kaŭzi ion, esti kaŭzo de io; complemento di causa kaŭza komplemento; causa efficiente efika kaŭzo; licenziamento per giusta causa maldungo pro justa motivo

2 (dir.) proceso, juĝafero, afero
causa civile, penale civila, krima proceso; muovere causa a qcu ekprocesi [jure plendi] kontraŭ iu; causa per danni proceso pri damaĝoj; essere parte in causa esti partio en la proceso; essere parte in causa (fig.) esti rekte interesata en la afero; avvocato delle cause perse pledanto por senŝancaj tezoj; gli aventi causa kunuloj, kunpartianoj; avere causa vinta gajni la proceson senbatale; dare causa vinta a qcu cedi al iu senbatale; mettere qcu. fuori causa forŝovi iun de la afero; la sua onestà è fuori causa lia honesteco estas ekster demando [nepridubebla]; parlare con cognizione di causa paroli kun scio pri la afero

3 (ideale) afero, idealo
sposare una causa aliĝi al idealo; tradire una causa perfidi idealon; difendere la causa della giustizia defendi la justecon; fare causa comune con qcu kuniĝi [sampartianiĝi] kun iu