1 (compagnia, unione) kun
verrò con mio padre mi venos kun mia patro; portare con sé porti kun si, kunporti; con chi parlo? kun kiu mi parolas?; insieme con qcu kune kun iu; partire con una valigia forveturi kun valizo; pesce con maionese fiŝaĵo kun maionezo; appartamento con garage apartamento kun garaĝo; ragazza con i capelli biondi knabino kun blonda hararo; frutto con semi frukto kun semoj, semhava frukto; casa con davanti un cancello domo kun krado antaŭe

2 (sp.: canottaggio) kun
due con e due senza duopo kun stiristo kaj duopo sen stiristo

3 (mat.: per esprimere un pedice) kun
"a" con uno, con k "a" kun unu, kun ko

4 (relazione) kun, al, pri, kontraŭ
essere buono con tutti esti bona kun ĉiuj; comportarsi gentilmente con gli altri konduti afable al la aliaj; sto bene con te mi troviĝas bone kun vi; come stai con la ferita? kiel vi fartas pri la vundo?; sono d'accordo con loro mi konsentas kun ili; sposarsi con una straniera edziĝi al eksterlandanino; essere in buoni rapporti con i colleghi esti en bonaj rilatoj kun la gekolegoj [bone rilati al la gekolegoj]; con tutto quello che fai, si accorgeranno di te tiom multe vi agas, oni ja vin rimarkos; litigare con qcu kvereli kun iu; prendersela con qcu ekkoleri kontraŭ iu; combattere con qcu batali kontraŭ iu; come va con la scuola? kiel progresas la lernejo? [kiel vi statas kun la lernejo?]

5 (mezzo, strumento) per
il pane si fa con la farina pano estas farata per faruno; tagliare con le forbici tondi per tondilo; rispondere con un telegramma respondi per telegramo; prendere con le mani preni per la manoj [permane]; partire col treno forveturi per trajno; minacciare con un pugno minaci per pugno; battere il tempo con il dito ritmi la takton per fingro; convincere qcu. con le parole persvadi iun per vortoj; ottenere qc. con la forza akiri ion perforte; con ciò, ti saluto kaj per tio mi vin salutas; e con questo, cosa intendi dire? kaj per tio, kion vi intencas diri?; finire il pasto col gelato fini la manĝon per glaciaĵo; con qualsiasi mezzo ĉiarimede; vedere con i propri occhi vidi per siaj okuloj; col vostro aiuto riuscirò per via helpo mi sukcesos; col gridare non si ottiene nulla per kriado oni nenion atingas; è noto col nome di ladro li estas konata laŭ la nomo "ŝtelisto"

6 (modo, maniera) kun, per
con attenzione, fatica, bravura atente, pene, lerte; studiare con impegno studi serioze; agire con coraggio agi kuraĝe; con tutto il cuore tutkore, el tuta koro; con piacere plezure, kun plezuro; con le lacrime agli occhi kun larmaj okuloj; con il cappello in testa kun la ĉapelo surkape; brindare con il bicchiere in mano tosti kun la glaso enmane; comincia col pagare, poi protesterai komencu per pagado, poste vi plendos; finirai col darmi ragione fine vi diros, ke mi pravas

7 (circostanza) kun, pro, ĉe
con l'inverno viene il freddo kun vintro venas malvarmo; con la siccità il raccolto si perde pro sekeco perdiĝas rikolto; non uscirò con la pioggia mi ne eliros ĉe pluvo; svegliarsi col sorgere del sole vekiĝi ĉe sunleviĝo; con il passare del tempo il dolore si affievolisce kun la tempopaso doloro malintensiĝas; con il tuo arrivo tutte le discordie si sono placate okaze de via veno, ĉiuj kontrastoj paciĝis; essere a letto con la febbre esti en la lito pro febro; col caldo che fa non si riesce a lavorare kun tia varmo oni ne sukcesas labori; con i continui aumenti lo stipendio non basta pro la daŭraj plialtiĝoj la salajro ne sufiĉas

8 (concessivo) malgraŭ, kun
con tutto quello che guadagni, non ti sei fatto una riserva malgraŭ via larĝa gajno, vi ne starigis por vi (mon)rezervon; con tutto che era esperto, si è fatto truffare lo stesso malgraŭ (tio) ke li estis sperta, li lasis sin trompi egale; pur con tanti pensieri è sempre di buon umore malgraŭ la multaj zorgoj, li estas ĉiam bonhumora; con tanti vestiti che hai, dovevi scegliere proprio questo! inter tiom da vestoj kiujn vi havas, ĝuste ĉi tiun vi ja elektis!