1 (specificazione) de, pri
voglia di pace deziro pri paco; libri di scuola lernejaj libroj; vacanze di Pasqua paskaj ferioj; il treno delle sei la trajno de la sesa (horo); una sera d'inverno vintra vespero; anello di fidanzamento fianĉoringo; l'autore dell'opera la aŭtoro de la verko; mercato delle vacche merkato de la brutoj; cassetta delle lettere leterkesto; l'invito di tuo fratello (= tuo fratello è invitato) la invito de via frato, la invito al via frato

2 (agente) fare de, de, flanke de, far
l'invito di tuo fratello (= tuo fratello invita) la invito fare de [flanke de] via frato, la invito far via frato

3 (possesso) de
il libro di Giovanni la libro de Johano; la casa di mia madre la domo de mia patrino; di chi è questo foglio? kies folio estas ĉi tiu?

4 (specificazione partitiva) el
due di voi du el vi; ognuno di noi ĉiu el ni; delle due penne una non scrive el la du plumoj unu ne skribas

5 (quantità) da
un centinaio di persone cento da personoj; un chilo di pane unu kilogramo da pano; un po' di pazienza iom da pacienco; non ho niente di meglio mi havas nenion pli bonan; non c'è niente di vero estas nenio vera; un mazzo di fiori florbukedo, bukedo da floroj; dopo c'è del dolce poste estas dolĉaĵo; sono rimasti degli avanzi plurestis kromaĵoj; nacquero dei tumulti ekestis tumultoj; gli devo del denaro mi ŝuldas al li monon; hai del tempo? ĉu vi havas tempon? [ĉu vi havas (iom) da tempo?]; qualcosa di strano io stranga

6 (dalla prossimità) de
via di qui! for de tie ĉi!; di dove vieni? de kie vi venas?; venire di lontano veni el malproksimo

7 (da dentro) el
il mio amico è di Roma mia amiko estas el Romo; è caduto di sella li falis el la selo; cadere di mano fali el la mano; di male in peggio pli kaj pli malbone [el sub pluvo en riveron]; peregrinare di terra in terra pilgrimi de lando al lando; contare di tre in tre kalkuli laŭ triopoj

8 (limitazione, abbondanza) pri, ĉe, je, laŭ, de
mercante di quadri komercisto pri bildoj; critico d'arte artkritikisto; soffrire di cuore suferi ĉe la koro; malato di fegato hepatmalsana; debole d'udito malforta je aŭdkapablo; inferiore di numero malsupera laŭnombre; migliore di qualità pli bona laŭ kvalito; vecchio del mestiere sperta pri la metio; infermiera, medico di turno deĵoranta flegistino, kuracisto; ricco di esperienza riĉa je sperto; alimento ricco di zuccheri, ma privo di grassi nutraĵo riĉa je sukeroj, sed tute sen grasoj; alimento scarso di vitamine nutraĵo malabunda je vitaminoj; povero di spirito malriĉa en spirito; beati i poveri di spirito, perché di essi è il regno dei cieli (p) feliĉaj estas la malriĉaj en spirito, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo; duro di comprendonio malrapida pri kompreno; serata piena di sorprese vespero plena de surprizoj; tazza piena di latte taso plena de lakto; un metro di diametro diametro unu metron longa

9 (materia) el
scala di marmo ŝtuparo el marmoro; lama d'acciaio klingo el ŝtalo, ŝtala klingo; anello d'oro ora ringo; salute di ferro sano plej firma; cuore di pietra ŝtona koro; zuppa di pesce supo el fiŝoj; salsa di tonno tinusa saŭco

10 (argomento, colpa) pri
parlare, discutere di politica paroli, diskuti pri politiko; libro di letteratura libro pri literaturo; intendersi di sport kompetenti pri sporto; colpevole di furto kulpa pri ŝtelo; accusato di tradimento akuzita pri perfido; sospettare di tutti suspekti pri ĉiuj

11 (causa) pro
morire di fame, di vecchiaia morti pro malsato, pro maljuneco; la stanza risuonava di canti la ĉambro plensonis pro kantoj

12 (mezzo, strumento) per
non di solo pane vive l'uomo (p) ne nur per pano [ne per nura pano, ne per pano sole] vivos la homo; coprire d'oro kovri per oro; riempire d'acqua plenigi per akvo; lavorare di lena labori energie

13 (fine, scopo) por, cele al
mettersi di vedetta lokiĝi por gvatado; essere di guardia gardostari; essere di aiuto a qcu esti helpa al iu

14 (nei comparativi) ol
più vecchio di me pli aĝa ol mi; meno intelligente di lui malpli inteligenta ol li; egli è più ricco di tutti li estas pli riĉa ol ĉiuj

15 (nei superlativi relat.) el, en, inter
egli è il più ricco di tutti li estas la plej riĉa el ĉiuj; il più alto del mondo la plej alta en la mondo; il maggiore dei tre fratelli la plej aĝa inter la tri fratoj