1 (con contatto) sur
il piatto è sopra il tavolo la telero estas sur la tablo; stare seduto sopra un masso sidi sur ŝtonego; mettere qc. sopra una sedia meti ion sur seĝon; il più grande sopra la terra la plej granda sur la tero

2 (addosso) sur
gettarsi sopra qcu sin ĵeti sur iun; versare acqua sopra i fiori verŝi akvon sur la florojn

3 (iterazione) sur
insulti sopra insulti insultoj sur insultoj

B prep.fig.
(anche con funzione di avv.) sur
mettere una pietra sopra qc meti finan ŝtonon sur ion; dormirci sopra dormi sur io, dormi super io; non dormirci sopra! faru la aferon vigle; tornarci sopra reveni al tiu temo; berci sopra trinki je io (por forgesi [festi] ion); star sopra a qcu teni iun sub si, butonumi iun malvaste; il nostro peccato ricade sopra i nostri figli nia peko falas sur niaj filojn

C prep.

1 (senza contatto) super
la famiglia Rossi abita sopra di noi familio Rossi loĝas super ni; la lampada pende sopra il tavolo la lampo pendas super la tablo; il ponte sopra il fiume la ponto super la rivero

2 (vicino, in posizione dominante) super
il monte è sopra la città la monto estas super la urbo; casa sopra il mare domo super la maro

3 (oltre) super
sopra il livello del mare super la mara nivelo; sopra i diciott'anni super dek ok jaroj; gonne sopra il ginocchio jupoj super la genuo; due gradi sopra lo zero du gradoj super nulo; la villa costa sopra il miliardo la domo kostas pli ol unu miliardon; pesare sopra la tonnellata pezi pli ol tunon; ne ho fin sopra i capelli da ĝi mi havas ĝis super la haroj; t'amo sopra ogni cosa mi vin amas super ĉio; sopra pensiero senpense, pense malproksima; rispondere sopra pensiero respondi kun la penso malproksima; sopra tutto, soprattutto super ĉio, precipe, ĉefe, pli ol ĉio

4 (al di sopra di, loc.avv.) super
al di sopra del livello medio super la meza nivelo; cittadino al di sopra d'ogni sospetto civitano super ĉia suspekto; questo è al di sopra delle mie forze tio estas super miaj fortoj; sollevarsi al di sopra del proprio stato leviĝi super sian staton; al di sopra d'ogni altra cosa super ĉio alia

5 (intorno) pri, super
piangere sopra la morte di qcu plori pri la morto de iu, plori super ies morto; discussione sopra la situazione economica diskuto pri la ekonomia situacio; diritto sopra qc rajto pri [super] io; fare assegnamento sopra qc kalkuli je [kun] io; fare un pensierino sopra qc havi projekton pri io, havi ian deziron pri io; scommettere sopra un cavallo vetludi pri ĉevalo; prestito sopra pegno prunto kun garantiaĵo; giurare sopra la testa dei propri figli ĵuri je [per] la kapo de siaj filoj

6 (subito dopo qc.) tuj post
bere vino sopra la frutta trinki vinon tuj post la fruktoj; bere qc. sopra una medicina amara trinki ion tuj post amara medikamento

7 (subito prima di qc.) tuj antaŭ
essere sopra parto esti tuj akuŝonta, esti tuj antaŭ la akuŝo; la notte sopra la domenica la antaŭdimanĉa nokto

D avv.

1 (sul lato superiore, in alto) supre
sopra è bianco, sotto è nero supre ĝi estas blanka, malsupre ĝi estas nigra; metti tutto là sopra metu ĉion tien supren; non abita qui, ma di sopra li ne loĝas ĉi tie, sed supre; vanno di sopra ili iras supren; il titolo è scritto sopra la titolo estas skribita supre; la faccia di sopra la supra flanko

2 (prima) antaŭe, supre
con riferimento a quanto sopra koncerne la antaŭan temon; la persona di cui sopra la persono supre koncernata [supre citita]; vedi sopra vidu supre; come sopra kiel supre, kiel antaŭe

3 (con funz. di a.) supra
il piano, la parte, il lato sopra la supra etaĝo, parto, flanko

E s.m.
supraĵo, supro
pulire solo il sopra purigi nur la supron; mettilo in baule, sul sopra metu ĝin en la kofron, sur la supron; il di sopra la supro